[box] مخابرات ما – «شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت که دارای مجوز FCP هستند هنوز با چالش چندانی دست به گریبان نیستند، زیرا انحصار بسیاری از طرح‌ها از جمله فیبر نوری در دست اپراتور چهارم ارتباطی باقی‌مانده و فرصتی برای عرض‌اندام دارندگان پروانه FCPP فراهم نشده است. [/box]
مخابرات ما (محمد – گسترش تجارت) – بااین‌حال با گذر زمان و شروع فعالیت جدی دارندگان مجوزFCP در این زمینه با کاهش تعداد شرکت‌های این حوزه مواجه می‌شویم، زیرا این سرمایه‌گذار است که بقا در بازار رقابت را تضمین می‌کند و در این بازی شرکت‌هایی که سرمایه‌گذار دارند می‌توانند در بازار حضور و بقا یابند.» این سخنانی است که از سوی ژیرایر وارطانیان، کارشناس فناوری و یکی از فعالان حوزه FCP در بررسی وضعیت شرکت‌های این حوزه بیان شده است. پس از شروع کار دولت یازدهم شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت موفق به کسب پروانه FCP از سوی دولت شدند تا بتوانند بازار ارائه خدمات این حوزه را به بازاری رقابتی تبدیل کنند. به نظر می‌رسد دولت در ارائه این پروانه تصمیم داشته با یک تیر، دو نشان را هدف بگیرد و علاوه بر نظارت و ساماندهی عملکرد این شرکت‌ها، به انحصار مخابرات در بسیاری از حوزه‌ها پایان دهد.
به‌طور مسلم افزایش حضور شرکت‌های ارائه دهنده اینترنت که دارای مجوز FCP هستند، زمینه تحول در بازار تلکام ایران را فراهم خواهد کرد. برای کمک به رشد این بازار چند وقتی است فعالان این حوزه به یکدیگر متصل شده و کنسرسیومی برای شبکه‌سازی راه‌اندازی کرده‌اند تا درصورتی‌که با مخابرات به توافق نرسیدند، مانند تجربه‌های موفق جهانی به کمک یکدیگر شبکه‌سازی کنند. البته باید توجه داشت شبکه‌سازی کار چندان آسانی نیست و در کشوری به وسعت ایران هزینه‌بر است و باید به دنبال راهی برای ایجاد صرفه اقتصادی بود، به همین دلیل درصورتی‌که توافق با مخابرات به سرانجام برسد، شانس موفقیت دارندگان مجوز FCP بالاتر خواهد رفت.
در روزهای پایانی سال گذشته، محمدجواد آذری جهرمی، رئیس هیات‌مدیره و مدیرعامل شرکت زیرساخت با نگاهی به وضعیت شرکت‌های دارای FCP از نیاز به سرمایه‌گذاری‌های عظیم در طرح‌های ویژه این شرکت‌ها همچون فیبر نوری سخن گفته بود. وی معتقد بود: اجرای این طرح‌ها نیاز به سرمایه‌گذاری عظیم دارد و نوع سرمایه‌گذاری آن از جنس دیربازده است، اما اکنون آنچه شاهدیم آن است که بیشتر شرکت‌ها از مخابرات گرفته تا دارندگان FCP باوجود ادعاهای متعددی که در حوزه سرمایه‌گذاری دارند، در یک سال اخیر سرمایه‌گذاری عمده‌ای انجام نداده‌اند.
در کنار این طرح‌های کلان، یکی از برنامه‌های دارندگان FCP در سال جدید عرضه نسل جدید اینترنت، یعنی TD-LTE است که درحال‌حاضر مرحله مقدماتی را پشت سر می‌گذارد. البته عرضه این نسل از اینترنت از سال گذشته از سوی اپراتور دوم ارتباطی آغاز شده بود، اما عرضه آن در بخش اینترنت ثابت از امسال آغاز خواهد شد.
سردرگمی در بخش خصوصی
علیرضا مشک‌فروش، کارشناس حوزه اینترنت در گفت‌وگو با گسترش تجارت ابتدا نگاهی به مفهوم FCP دارد و می‌گوید: FCP درواقع به معنای ارائه انواع خدمات ارتباطی و انتقال داده بر بستر شبکه موضوع پروانه مستقل از فناوری از قبیل خدمات دسترسی به اینترنت پرسرعت، دسترسی به شبکه ملی اطلاعات و خدمات مبتنی بر آن است. با این‌حال مشکلات این حوزه گاهی چنان زیاد می‌شود که توان حضور در بازار رقابت کاهش می‌یابد. این مشکلات به‌اندازه‌ای زیاد شده که معتقدم بخش خصوصی در یک بازی عجیب سردرگم شده و باید فکر چاره‌ای برای آنان بود. وی در بیان این مشکلات به سراغ دغدغه دارندگان مجو ز FCPیعنی بحث فیبر نوری برای منازل می‌رود و می‌افزاید: اگر قرار باشد در این حوزه کاری انجام شود، پیش از هر چیز باید قوانین مشخص شود. به عقیده من ما هنوز در بحث انحصار برخی پروژه‌ها مانند پروژه فیبر نوری با مشکل مواجه هستیم و به‌طور دقیق نمی‌دانیم چطور باید این مشکل را از میان برداریم؛ آن‌هم در شرایطی که بسیاری از پروژه‌ها در انحصار دولت و مخابرات است و نمی‌توان با آنان رقابت کرد و در کنار آن در سایر طرح‌های ریزودرشت نیز این شرکت با حمایت‌های کامل وارد عرصه رقابت می‌شود. به‌عنوان نمونه مخابرات که رقابت با بخش خصوصی را با ارائه اینترنت ADSL و WiFi آغاز کرده بود حالا در شهرستان‌هایی مانند اصفهان به ارائه پورت FTTH (پورت‌های فیبر نوری) می‌پردازد.
در آغاز راه هستیم
ژیرایر وارتانیان، کارشناس فناوری و یکی از فعالان حوزه FCP با اشاره به تجربه‌های خود در این حوزه به گسترش تجارت می‌گوید: در این زمینه هنوز فعالیت‌های چندانی انجام نشده، زیرا تابه‌حال بحث زیرساخت و تامین تجهیزات مطرح بود، به همین دلیل هم تاکنون به‌طورجدی وارد بازار رقابت نشده‌ایم تا بتوانیم درباره آینده این حوزه به اظهارنظر بپردازیم. داستان این حوزه از آنجایی آغاز شد که سال‌ها پیش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد بود تعداد ISPها نامعقول است و باید همه آنها را در قالب ۴ یا ۵ شرکت بزرگ با مجوز FCP جمع‌آوری و بر آنها نظارت کنیم. این طرح بنا به دلایلی در دولت‌های گذشته به ثمر نرسید، اما در دولت یازدهم درنهایت به سرانجام رسید.
وی در ادامه سخنان خود به دلایل صدور پروانه FCP می‌پردازد و می‌افزاید: این مجوز برای تعدادی از شرکت‌های فعال در این حوزه صادر شد تا هم راهی برای نظارت بر عملکرد فعالان این حوزه فراهم شود و هم به انحصار مخابرات پایان دهد، اما مشکلی که در این میان وجود داشت، نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین بود که به چالشی برای فعالان این حوزه تبدیل شد. در کنار این چالش هنوز هم انحصار بسیاری از طرح‌ها در دست مخابرات باقی‌مانده و تا زمانی که انحصار کابل‌کشی فیبر نوری به پایان نرسد، در عمل دارندگان FCP نمی‌توانند عرض‌اندام کنند و خود را در بازار رقابت نشان دهند. بااین‌حال معتقدم با گذر زمان و شروع فعالیت جدی دارندگان FCP در این زمینه با کاهش تعداد شرکت‌های این حوزه مواجه شویم، زیرا این سرمایه‌گذار است که بقا در بازار رقابت را تضمین می‌کند و در این بازی شرکت‌هایی که سرمایه‌گذار دارند می‌توانند در بازار حضور و بقا یابند.
***
FCP چیست؟
FCP درواقع مخفف Fixed Communications Provider و به معنای ارائه هرگونه خدمت ارتباطی و انتقال داده بر بستر شبکه موضوع پروانه مستقل از فناوری از قبیل خدمات دسترسی به اینترنت پرسرعت، دسترسی به شبکه ملی اطلاعات و خدمات مبتنی بر آن، توزیع و فروش پهنای باند اینترنت و انتقال و شبکه‌های اختصاصی، ارائه خدمات صوتی، تصویری، متنی و داده‌ای و انواع خدمات محتوایی و ارزش‌افزوده در چارچوب قوانین و مقررات جاری کشور است. براین‌اساس دارندگان پروانه FCP می‌توانند بدون محدودیت فناوری و با رعایت انحصار شبکه زیرساخت و شبکه‌های ماهواره‌ای، هرگونه سرویس مرتبط با اینترنت را در کشور ارائه کنند. علاوه بر این پس از پایان دوره انحصار اپراتور فیبر خانگی سرانجام نوبت به FCPها خواهد رسید و آنان می‌توانند در این زمینه نیز فعالیت کنند، اما تا آن روز باید به سایر پروژه‌های مرتبط در این حوزه بپردازند. برخی مالکان شرکت‌های FCP معتقدند فلسفه صدور مجوزFCP از دیدگاه وزارت ارتباطات شکستن انحصار شرکت مخابرات ایران است و براساس آن مقرر شد در هر نوع خدماتی که از سوی شرکت مخابرات قابل ارائه بود، رقیبان جدید نیز وارد عرصه رقابت شوند. برهمین اساس به دارندگان پروانه FCP اجازه داده‌شده شبکه مستقل خود را برای ارائه انواع خدمات ارتباطی ایجاد کنند. علاوه بر این به‌طور مشخص در پروانه تصریح‌شده که هر سال ۵درصد از خدمات باید روی این شبکه مستقل از شبکه فعلی مخابرات ارائه شود و به این ترتیب تا پایان سال پنجم ۲۵درصد مشترکان باید خدمات خود را از روی شبکه مستقل جدید دریافت کنند.
نظرات بسته شده است.