به دنبال تکمیل فرایند خصوصی سازی بخش مخابرات کشوریم
[box] مخابرات ما – در حوزه ارتباطات مجوزهای خوبی همچون FCP و MVNO صادر شده که با سرمایه گذاری مناسب در این بخش و داشتن نقشه ای رقابتی همه می توانیم کمک کنیم تا این حوزه رونق بگیرد و در نهایت بتوانیم به هدف اصلی دولت که بزرگتر شدن و درآمدزاتر شدن این بخش است برسیم.[/box]
مخابرات ما (محمد – سیتنا) – گفت و گوی ویژه شانزدهمین شماره ماهنامه نسل چهارم با مهندس صابر فیضی، مدیرعامل شرکت فناپ تلکام را بخوانید :
به عنوان سوال نخست بفرمایید فناپ تلکام با چه هدفی شکل گرفته، تا کنون چه اقداماتی در حوزه ارتباطات انجام داده و برای تحقق اهدافش با کدام بخش ها تعامل داشته و وارد مذاکره شده است؟
مدیران این مجموعه یک سری کارها را قبلا در حوزههای IT بانکی و سایر موارد مثل دوربینهای شهری و حوزههای مکانیزه انجام داده بودند. در همین راستا سال گذشته تصمیم میگیرند که در حوزه ICT هم وارد شوند و مجوز FCP و موافقت اولیه MVNO را دریافت می کنند. بنده هم از اوایل امسال در جریان کاری شرکت قرار گرفتم و نهایتا قرار شد که در بحث FCP و MVNO در خدمتشان باشم تا بتوانم در کنارشان اقدامات موثری در این حوزه ها انجام دهیم. باید بگویم که اهداف خیلی کلانی دارند و در همین راستا برنامهریزیهای خیلی خوبی را هم انجام داده اند و از نظر بحثهای مالی هم پیش بینیهای خوبی شده است.
اولویت هایی که هم اکنون در ذهن بنده است این است که در حوزه ارتباطات خلاءهایی در کشور وجود دارد که باعث بروز وضعیت نامطلوبی در این بخش شده است و ما می توانیم در این بخش ها اقدامات موثری انجام دهیم. بنده معتقدم اگر اهدافی را که برنامهریزی کردهایم خوب پیش برود میتوانیم یک رقابت جدی را در حوزه ارتباطات ثابت شکل دهیم. این حوزه منحصر به تلفن ثابت نیست و شامل دیتا و ویدئو هم می شود و میتوان سرویسهای خاصی که مردم بتوانند راحت تر به ارتباطات دسترسی داشته باشند را ارائه کرد. بنده معتقدم با یک برنامه دو – سه ساله می توانیم خیال مردم را از نظر دسترسی به ارتباطات ثابت راحت کنیم، منتها هدفمان این نیست که همه امکانات و سرویس ها را خودمان فراهم کرده و ارائه دهیم. هم اکنون با همه دارندگان امکانات در حال مذاکره هستیم تا خودمان دوباره کاری نکنیم و از بخش هایی که سایرین سرمایه گذاری کرده و ظرفیت فراهم کرده اند استفاده کنیم. در همین راستا با FCPها تعامل میکنیم، با کسانی که از قبل دیتاسنتر داشتند مذاکره میکنیم و با دارندگان محتوا هم تعامل می کنیم. برخلاف اینکه در برخی حوزه ها همه فکر میکنند همه کارها را باید خودشان انجام دهند ما نمیخواهیم جایی که یک شرکت سرمایه گذاری کرده، ما هم مجددا سرمایه گذاری کنیم. تقریبا با همه دارندگان امکانات این حوزه مذاکره کردیم. بعضی از این مذاکرات خیلی خوب به نتیجه رسیده است، البته بعضی ها هم احتیاط میکنند، اما ما به دنبال ایجاد یک شبکه رقابتی در بازار هستیم و از همه پتانسیل های موجود استفاده می کنیم، تا در نهایت با اجرای موفق این مسیر بتوانیم بگویم خصوصی سازی مخابرات تکمیل می شود. به عبارت دیگر می توان گفت در حوزه ارتباطات مجوزهای خوبی همچون FCP و MVNO صادر شده که با سرمایه گذاری مناسب در این بخش و داشتن نقشه ای رقابتی همه می توانیم کمک کنیم تا این حوزه رونق بگیرد و در نهایت بتوانیم به هدف اصلی دولت که بزرگتر شدن و درآمدزاتر شدن این بخش است برسیم.
برای رسیدن به نقطه هدفی که مطرح فرمودید چه اهداف کوتاه مدت، میان مدت و دراز مدتی را مد نظر دارید؟
اهداف کوتاه مدت مواردی است که در تعهدات پروانه ای آمده است و ما در کوتاه مدت به دنبال همان اهداف مطرح شده در پروانه هستیم. یک سری اهداف میان مدت هم داریم و در همین راستا به دنبال این هستیم تا امکاناتی که از گذشته بوده یا نتوانستند پروانه بگیرند یا پروانه گرفتند و توان توسعه بیشتر از این را نداشتند را یکپارچه کنیم تا بتوانیم سرویسهای خوبی ارائه دهیم یا اینکه مذاکره کنیم تا یک سری از مواردی که به دنبال واگذاری هستند را در اختیار بگیریم. اما هدف بلند مدت این است که واقعا یک شبکه سازی مدرن و به روزی را در کشور ایجاد کنیم و البته شبکه سازی مدرن و به روز جزو اهدافی است که وزیر محترم ارتباطات هم بر آن تاکید دارند و جزو اهداف خیلی خوبی است که این دولت به دنبال تحقق آن است.
در توضیحی در سایت شرکت فناپ تلکام است تاکید شده که این شرکت برای ارائه خدمات ارتباطی و ارزش افزوده روی شبکه موبایل و شبکه ثابت پهن باند ایجاد شده است، بفرمایید تاکنون چه میزان در رسیدن به اهدافتان در این بازه زمانی موفق بوده اید و فکر میکنید با توجه به اولویت ارائه سرویس های بروز ارتباطی در کوتاهترین زمان ممکن، در نهایت چقدر طول بکشد تا سرویس های شما ارائه شود؟
عملا در بحث FCP و MVNO از زمان صدور مجوز تا کنون، هنوز سالگردش هم نرسیده است، اما با توجه به اهدافی که تعریف شده بود به نظر میرسد به اهداف رسیدهایم یعنی 100 درصد هم نباشد در حدود 95 درصد به اهدافمان رسیده ایم. واقعیت این است که ما به دنبال این هستیم که بتوانیم از پروژههای روز حوزه ارتباطات استفاده کنیم. به عنوان نمونه در حوزه تلفن ثابت روشی که ما قبلا در مخابرات کار میکردیم خیلی روش پرهزینهای بود. مثلا یک کانال 40 در 160 سانتی متری حفاری میشد اما روشی که ما الان به دنبالش هستیم کانال 3 در 35 سانتی متری است؛ این روش قابل مقایسه نیست و هزینهاش هم به مراتب پایین تر است. بنده معتقدم در اهداف کوتاه مدتی که تعریف شده بود، خوب به نتیجه رسیده ایم. برای اهداف بلند مدت هم هنوز زود است قضاوت کنیم، ولی تا این لحظه به مانعی برنخوردیم که بگوییم شرایط خاصی پیش آمده است. این یک سال که خوب پیش رفتیم و باید برای اهداف بلند مدت هم بیشتر منتظر ماند تا خروجی کار مشخص شود.
در چشم انداز 5 سالهای که مدنظر است در واقع قرار است به برترین ارائه دهنده خدمات ارتباطی به مشتریان شخصی و شرکتی تبدیل شوید، بفرمایید برای رسیدن به این هدف هم اکنون در چه مرحله ای قرار دارید؟
عرض کردم خیلی زود است و زمان کمی گذشته است. این یک برنامه 5 ساله است، ولی اقداماتی که طی این یک سال انجام دادهایم نسبت به برنامه جلوتر است. ما پیش بینیمان این است که برای دو سال اول در حجم زیاد مشتری نخواهیم داشت که بتوانیم این بحث را داشته باشیم و قصد هم نداریم که با تبلیغات شروع کنیم، میخواهیم سرویسی بدهیم که مشتری به سمت سرویس کشیده شود و از این مسیر بتوانیم به نتیجه برسیم.
اجازه بفرمایید به صورت خاص وارد بحث مجوزهای FCP شویم. با توجه به توضیحاتی که در این خصوص دادید و برنامه ای که برای استفاده از بسترهای موجود سایر شرکت ها دارید بفرمایید آیا از بستر شرکت مخابرات هم در توسعه این بخش استفاده خواهید کرد؟
بنده خودم را مخابراتی می دانم و به همین دلیل شرکت مخابرات اولین جایی بود که با آن مکاتبه کردم. از بعد اجرایی و فنی مشکلی نیست، ولی از بعد حقوقی با مشکلاتی مواجه شدیم. به نظر میرسد با سیاستهایی که هم اکنون مخابرات ایران مد نظر دارد به این سادگی نمی توان کار را شروع کرد؛ ولی قطع امید هم نکردهایم.
از نظر اجرایی اگر شرکت مخابرات باشد بهترین خواهد بود منتها اگر نباشد هم در کار خللی ایجاد نخواهد شد. البته اگر مخابرات باشد باز در هزینه و قیمت تمام شده ما تاثیر خواهد داشت و قیمت تمام شده بالا خواهد بود، ولی اگر به روش جدید پیش برویم هزینه پایین میآید. می توان گفت که استفاده از امکانات مخابراتی فقط این حسن را دارد که شبکهای ایجاد میشد و از نظر زمان بندی جلو می افتادیم و زمان ذخیره میشد. این بحث را زمانی که در مخابرات ایران بودم با ایرانسل هم داشتم که متاسفانه آن موقع از طرف همکاران مورد موافقت قرار نگرفت. آن موضوع هم این بود که با ایرانسل به توافق رسیده بودیم که دکلهای مشترک داشته باشیم و کارهای مشترک انجام دهیم. من به عنوان مدیرعامل مخابرات ایران با آقای دزفولی به نتیجه رسیده بودم. برای مخابرات ایران درآمد داشت و برای ایرانسل هم زمان ذخیره میشد. خیلیها فکر میکردند اگر این کار را نکنیم ایرانسل بالا نمیآید، ولی الان یک تجربه خوب داریم و میتوانیم بگوییم شرکتی که به دنبال توسعه است بالا می آید، چه ما همکاری کنیم و چه همکاری نکنیم. این حوزه هم همین طور است اگر آنهایی که دارندگان امکانات هستند با هم همکاری کنند زمان ذخیره میشود یعنی مشتری زودتر به امکانات خوب میرسد و اگر همکاری نکنند با تاخیر امکانات ارائه می شود. این تصور که دیگران نمی توانند ، دیگر تمام شده است یعنی بازار رقابتی در دنیا در حال شکل گیری است و ما هم دیر یا زود به آن میرسیم، پس بهتر است زودتر برسیم. به همین دلیل ما با همه دارندگان امکانات مذاکره میکنیم وعرض کردم اولین جایی هم که مکاتبه کردیم مخابرات ایران بود.
عکس اول
در خصوص مذاکرات و همکاری هایتان با سایر اپراتورهای تلفن همراه در حوزه های کاری از جمله MVNO توضیح بفرمایید.
اینجا دو بحث است یکی زمانی که ما به عنوان MVNO میخواهیم با آنها بحث کنیم که مقررات خاص خودش را دارد که با هرکدام از این اپراتورها به توافق برسیم طبیعی است که دوطرفه خواهد بود؛ یک منافعی برای آنها خواهد داشت و یک منافعی هم برای ما. علاوه بر این در همکاری با اپراتورها می توان در حوزه اشتراک گذاری امکانات وارد شد. به عنوان مثال عرض میکنم ما اگر یک جاهایی فیبر یا کانالی را داریم میتوانیم در اختیار آنها قرار دهیم و جاهایی هم که آنها امکاناتی دارند می توانیم ما از آنها استفاده کنیم. می توان از دکلها هم به صورت اشتراکی استفاده کرد. منتها من تصورم این است که در این حوزه ایرانسل منعطف تر است و در مذاکرات با سایرین، بیشتر به مباحث تجاری فکر میکنند تا دیگر حواشی.
طی این مدت با همراه اول و رایتل هم مذاکره کردهاید؟
همکاران در حال مذاکره با اپراتورهای تلفن همراه هستند. عرض کردم با آنهایی که منعطف ترند، چون خودشان دنبال بحثهای اقتصادی هستند، راحتتر میشود مذاکره کرد، ما هم ترجیح می دهیم با آنان مذاکراتمان را ادامه دهیم . البته با سایرین هم در حال مذاکره هستیم.
در حوزه IPTV چه اقداماتی انجام داده اید؟
در مجموعه خودمان «باران تلکام» را داریم که در این حوزه خیلی فعال است. هم «باران تلکام» را در مجموعه داریم که در واقع نگوییم IPTV، در حوزه ارتباطات تعاملی ویدئویی فعال است. در حوزه CDN هم «ابر آروان» را داریم و نسبت به سایر دارندگان مجوز در این دو حوزه هم در شهرهایی که هدف قرار دادهایم حضور پیدا کردیم و از برنامه عقب نیستیم. در دو – سه تا شهر حضور یافتیم و تجهیزات را نصب کردیم. در استان هایی که امکانات IXP زیرساخت وجود دارد زودتر وارد می شویم. اگرچه خودمان هم به فکر ایجاد IXP توامان هستیم. فکر کنم در این حوزه عقب نمیمانیم شاید هم زودتر از دیگران بتوانیم یک سری کارها را پیش ببریم.
در بحث پرداخت خدمات همراه چه سرویس هایی را ارائه خواهید داد؟
یک حسن مجموعه ما نسبت به دیگر FCPها یا MVNOها این است که در حوزه بانکی نقش آفرین هستیم؛ این مجموعه تمام کارهای بانکی شامل PSP و ارتباطات پرداختها را دارد و بستر شبکه پرداختها را تهیه کرده است و به دیگران هم سرویس میدهد. بنابراین در این حوزه طبیعتا به محض اینکه شبکهمان کامل شود ارتباطات خیلی خوبی ارائه خواهد شد و این خدمات برای ارائه سرویسهای آتی خیلی کمک خواهد کرد.
برنامه ای برای همکاری با سایر بانکها غیر از بانک پاسارگاد که تعاملات گسترده ای با آن ها دارید، مد نظر است؟
در دستور کار کل مجموعه فناپ، تعامل با بانک ها مورد نظر است. الان به چندین بانک هم سرویس ارائه میدهند که مورد نظر است تا صحبتی با تمام مجموعههایی که در این حوزهها کار میکنند داشته باشیم تا در حوزه بانکداری متمرکز الکترونیکی (Core Banking) وسرویسهای POS ارائه خدمت شود.
در خصوص جذب سرمایه گذار مخصوصا سرمایه گذار خارجی چه برنامه هایی مد نظر دارید؟
اصلا مبنای کار ما مشارکت با سرمایه گذار خارجی و اپراتور خارجی است. خوشبختانه مذاکراتی که تا به حال داشتیم در مرحلهای مناسب است و در حال رسیدن به نتیجه مطلوب است.
در صورت تمایل بفرمایید که با کدام سرمایه گذارها و اپراتورهای خارجی وارد مذاکرات نهایی شده اید؟
مذاکرات ما با سه مجموعه خارجی که از کشورهای مختلف آسیایی و اروپایی هستند به نتایج خوبی رسیده است و آن ها علاقه مند هستند تا در این حوزه در ایران هم سرمایه گذاری کنند. ما الان به جایی رسیدهایم که اگر تمام کارهایمان خوب پیش رود در حد یک میلیارد دلار برای دو سال اول امکان سرمایه گذاری ایجاد شده است که میتواند در حد 20 درصدش داخلی و 80 درصدش هم خارجی باشد و با این عدد هم نمیشود کارهای کوچک کرد باید یک سری کارهای بزرگی را در برنامه داشت که شبکه سازی یکی از آنهاست.
در کل فضای مخابراتی و ارتباطی کشور را چطور ارزیابی میکنید و اصلا این فضا را رقابتی میدانید یا انحصاری و اکنون که مجوزهای مختلفی در حوزه ارتباطات برای بخش خصوصی صادر شده است بفرمایید چه تغییراتی در فضای بازار ایجاد خواهد شد؟
من به جرات میگویم که یکی از موفقیتهایی که در دولت آقای روحانی می توان به آن اشاره کرد، ذهنیت رقابتی کردن بازار ارتباطات است و انصافا هم خیلی خوب عمل کرده اند. تیم وزارت ارتباطات خیلی زحمت کشیدند و البته ترکیب تیم تنظیم مقررات هم خیلی خوب است؛ یعنی افرادی آنجا هستند که به این دیدگاه خیلی علاقه مندند که حوزه ارتباطات رقابتی شود و این خیلی تاثیر گذار است. من معتقدم اگر این سیاست حداقل سه سال دیگر هم در همه حوزههای ارتباطات ادامه پیدا کند، هم بازار رقابتی خواهد شد و هم درآمد دولت در حوزه ارتباطات بالا خواهد رفت و هم سرویسهای ارائه شده به مشتریان ارزانتر خواهد شد. من خیلی به مجوزهایی که صادر شده امیدوارم، هرچند که تعداد مجوزها زیاد است، ولی در بازار رقابتی اینها با هم ادغام می شوند و زمزمه اش هم از حالا شنیده می شود، حتی اگر سازمان تنظیم مقررات شرایطی را تعیین کند که اینها با هم یکپارچه شوند و توانشان را روی هم بگذارند و بتوانند امتیازاتی دریافت کنند، بسیار مطلوب است. من معتقدم که بازار به شدت به سمت رقابتی شدن پیش میرود حتی در موبایل هم از این بهتر خواهد شد.
پس در واقع بحث حاکمیت را خیلی تاثیرگذار می دانید؟
همیشه حاکمیت نقش دارد و تصمیم گیری و تصمیم سازی در حاکمیت اتفاق میافتد. سیاست گذاری که اتفاق میافتد باعث جذب سرمایه یا دفع سرمایه میشود که من معتقدم در این حوزه خیلی خوب عمل شده است.
چه پیشنهادی برای دست اندرکاران و متولیان حوزه ارتباطی کشور دارید؟
فقط در حوزه ارتباطی نمیشود این را خلاصه کرد. در سایر بخش های دیگر هم قوانین و مقررات دست و پاگیر زیاد است. هر چقدر بیشتر بتوانند این قوانین و مقررات را شفاف تر کنند این شفافیت باعث میشود که رشد و توسعه بیشتر شود. حوزه یک معضل اصلی دارد، متاسفانه در همه حوزههای ایران در بخش اقتصادی این را داریم که ما نتوانستیم بحث تعاون و مشارکت را در ایران خوب جا بیاندازیم. در قانون اصل 44 ماده 10 این قانون را داریم . در این بند آمده است که «کلیه شرکتها و اتحادیههای تعاونی مجازند در بدو تأسیس یا هنگام افزایش سـرمایه تا سقف 49 درصد سهـام خود را با امکان اعمال رأی حداکثر تا 35 درصد کل آراء و تصدی کرسی های هیأت مدیره به همین نسبت به شرط عدم نقض حاکمیت اعضاء و رعایت سقف معین برای سهم و رأی هر سهامدار غیرعضو که در اساسنامه معین خواهد شد به اشخاص حقیـقی یا حقوقی غیرعضو واگذار نمایند…». حیف است واقعا از این ظرفیت استفاده نشود؛ چرا که نجات دهنده تعاونیها بوده است، اما هنوز در ایران بحث مشارکت و تعاون خوب پیش نمیرود. علتش هم این است که عدم شفافیت خیلی زیاد است. اگر ما بتوانیم این بحث را تا حدودی شفاف کنیم بسیار موثر خواهد بود. البته این سالها در وزارت ارتباطات روی این موضوع خیلی تلاش شده است. دلیلش هم این است که برخی مدیران ارشد این دوره وزارت ارتباطات در بحثهای قانون گذاری صاحب تجربه هستند و کمک زیادی در این حوزه کرده اند، ولی هنوز هم جای کار دارد. خیلی از این موارد است که پیش می آید و پیشنهاد داده میشود. اکثرا هم دوستانی هستند که راحت تر میشود با آنها صحبت کرد، چون همه از داخل مجموعه و آشنا با مباحث حوزه ارتباطات هستند. من معتقدم که در این حوزه استارت خوبی زده شد، البته استارت اول از برنامه سوم شروع شد و در برنامه چهارم یک مقدار کند شد و در برنامه پنجم و این اواخر یک شتاب داده شد و امیدواریم کارها در برنامه ششم، هم از نظر اقتصادی، هم از نظر حقوقی و هم مقرراتی خیلی شفاف شود. شفافیت حرف اول را در این مباحث میزند که بشود پیش رفت، ولی یک نقص اساسی در این موضوع است آن هم اینکه بخشی از درآمد حوزه باید برای توسعه حوزه برگردد نه توسعه از طریق سیستم دولتی. باید به دارندگان مجوزها یک سری امکانات داده شود تا با سرعت بیشتری توسعه یابند. می توان گفت که به آن میزانی که در قانون برنامه پیش بینی میشود به خاطر مشکلات اقتصادی در کشور در حوزه وارد نمی شوند تا از نظر اقتصادی کمک شود اما به تدریج که پیش برود فکر میکنم این موضوع هم یک مقدار پررنگ می شود و حوزه هم به جهتی که اهداف برنامه است میرسد.
در پایان اگر نکته خاصی باقی مانده است بفرمایید.
در آخر می خواهم اشارهای هم به بحث شبکه ملی اطلاعات کنم. یکی از مواردی که می تواند حوزه ارتباطات را رشد دهد تقویت همین شبکه است و همه بازیگران این حوزه باید در تقویت این شبکه بکوشند، علتش هم این است که در این شبکه باید همگان به تمام اطلاعات داخلی دسترسی آسان داشته باشند؛ چه سیستم دولتی باشد، چه بخش خصوصی باشد و چه ارائه دهندگان خدمات به عموم مردم. سیاست گذاری خوبی شده است و وزارت ارتباطات هم خوب پیگیری میکند، منتها همه باید به کمک این موضوع بیایند. مثال عرض میکنم تمام سازمانها و نهادهای دولتی یا حتی کسانی که میخواهند کالا و خدمات خصوصی خودشان را بفروشند باید بدانند که ارائه خدمت در دل این شبکه هم امنتر خواهد بود، هم راحتتر و هم استفاده کنندهها راحتتر، ارزانتر و سهلتر از آنچه که پیش بینی میشود میتوانند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند. این جزو مواردی است که من معتقدم باید به آن تاکید شود.
***
ایشون همان کسی هستند که مخابرات را فروختند و بعد مدیرعامل شرکت خریدار شدند!
از کسانی که مخابرات را به خاک سیاه نشاندند
این اقا همان فردیه که مخابرات را به خاک سیاه نشوند.
ایشون فعلاً در حالت پیشرفت ، برای 10 سال قبل هستن. تازه یاد سرمایه گذاریِ خارجی افتاده ن.
کارمندان مخابرات پایینترین سطح رو بین کارمندان تمام ادارات چه از نظر مالی چه از نظر منزلت شغلی و چه از نظر رفاهی دارند و این به مرحمت خصوصی سازی درستی هست که آقای فیضی شما و دوستانتان ازون تمجید میکنید کاش کمی وجدان داشتیم کاش
کاش کسی از ایشون بپرسه ایا ایشون در مخابرات سهامدار هستند یا خیر؟